Նկարահանվել է բուժում

Բրայս Չաքերյանը պատվերով պատվաստումներ է պատրաստում ՝ մեկ մասնիկ միաժամանակ

Էկրանի պատկերը նման է խորդուբորդ ֆուտբոլի գնդակի ՝ հագեցած կարմիր, կանաչ և կապույտ բծերով (և որոշ պատահական դեղին կետերով)

Բայց այս տարօրինակ գնդակը ոչ մի կապ չունի սպորտի հետ: Ավելի շուտ, այն ներկայացնում է համարձակ նոր միջոց ՝ կառուցելու այն, ինչ դուք հավանաբար ստացել եք ձեր բժշկից տարիներ առաջ ՝ պատվաստանյութը:

Մանրադիտակի տակ այս խորդուբորդ ոլորտը բազմապատկվում է մոխրագույն մասշտաբի պատկերի բազմաթիվ նույնատեսակների մեջ: «Դա պարզապես վիրուսի պատյան է», - բացատրում է դոկտոր Բրայս Չաքերյանը:

Տասնամյակներ շարունակ այս պատյանները, որոնք հայտնի են որպես վիրուսի նման մասնիկներ կամ VLP, նրան առավելություն են տալիս սեփական խոտածածկի վրա իր հակառակորդների դեմ:

Չակերյանը, պրոֆեսոր և Մոլեկուլային գենետիկայի և մանրէաբանության ամբիոնի փոխնախագահ, մեծացել է Բեյի շրջանում, որտեղ նրա հայրը աշխատել է որպես քիմիկոս ՆԱՍԱ -ում: Չնայած նա ասում է, որ գիտությունը իրենց տանը հաճախ չէր քննարկվում, Չաքերյանը 1980 -ականներին մոլեկուլային կենսաբանության հեղափոխության ժամանակ գնաց Բերկլիի Կալիֆոռնիայի համալսարան:

Այնտեղ նա ուսումնասիրեց բակտերիալ գենետիկան, և, ի վերջո, շարունակեց ստանալ մանրէաբանության դոկտորի կոչում Վաշինգտոնի համալսարանում ՝ մարդու իմունային անբավարարության վիրուսը (ՄԻԱՎ) ուսումնասիրելիս ՝ Julուլի Օվերբոյի, բ.գ.թ. «Հենց այդ լաբորատորիայում ես հետաքրքրվեցի ուսումնասիրել հիմնականում հյուրընկալող-պաթոգեն փոխազդեցությունները»,-ասում է Չաքերյանը:

Սովորաբար, իմունային համակարգը հետևում է օտարերկրյա զավթիչներին, ներառյալ վիրուսներին: «Վիրուսները կառույցների յուրահատուկ տեսակ են», - ասում է Չաքերյանը: «Նրանք շատ տարբեր են այն ամենից, ինչ դուք ունեք ձեր մարմնում»: Նրանց յուրահատուկ երկրաչափության պատճառով է, որ ձեր իմունային համակարգը կարող է ճանաչել և պայքարել վիրուսի դեմ:

Որոշ վիրուսներ և պաթոգեններ գտել են իրենց այլմոլորակային հատկությունները թաքցնելու ուղիներ ՝ օգտագործելով շաքարավազի «վահան», որը նրանց հնարավորություն է տալիս խուսափել հայտնաբերումից կամ զարգանալուց առաջ ճանաչվելը: «Սրանք բոլորը այն բաներն են, որոնք ունեն հակագենային տատանումներ, ուստի սպիտակուցներն անընդհատ փոխվում են ՝ խուսափելու իմունային պատասխաններից», - ասում է Չաքերյանը:

Այսպիսով, ինչպե՞ս եք հաղթահարում վիրուսը, որն արդեն գերազանցել է ձեր իմունային համակարգը: Պարզ ասած ՝ դուք նմանակում եք այն:

Չաքերյանն առաջին անգամ սովորեց այս մասին ՝ աշխատելով գիտությունների թեկնածու Johnոն Շիլլերի հետ, որի աշխատանքը հանգեցրեց մարդու պապիլոմավիրուսի (HPV) պատվաստանյութի ՝ Քաղցկեղի ազգային ինստիտուտում: «Լաբորատորիայում հետաքրքիր ժամանակ էր, քանի որ նրանք մշակել էին այս վիրուսի նման մասնիկների տեխնոլոգիան»,-հիշում է Չաքերյանը:

Շիլլերի թիմը պարզել է, որ վիրուսային սպիտակուցների ավելցուկը կարող է ինքնաբերաբար հյուսվել մի մասնիկի մեջ, որը նման է վիրուսի, սակայն չունի վարակիչ մասեր: Երբ Չաքերյանը սկսեց աշխատել Շիլլերի լաբորատորիայում, նրանք սկսել էին օգտագործել այդ մասնիկները պատվաստանյութեր ստեղծելու համար, ներառյալ մեկը ՝ HPV- ի համար: «Քանի որ այն կարծես վիրուս է, - բացատրում է Չաքերյանը, - եթե այն օգտագործում ես որպես իմունոգեն, այն առաջացնում է հակամարմինների արձագանքներ, որոնք կարող են քեզ պաշտպանել վիրուսով վարակվելուց»:

Սա միայն սկիզբն էր այն բանի, թե ինչի համար կարող էր օգտագործվել այս տեխնոլոգիան:

Մտածելով, թե արդյոք այս մասնիկները կարող են օգտագործվել պատվաստանյութերում այլ պայմանների դեպքում, Չաքերյանը սկսեց VLP- ներին բաներ ավելացնել, որոնք սովորաբար իմունային արձագանք չեն առաջացնի: Դրանք ներառում էին մեր սեփական սպիտակուցների կտորները `CCR -5, ՄԻԱՎ վարակի մեջ ընկալիչ, կամ արթրիտի և պսորիազի մեջ ներգրավված սպիտակուց TNF -a, որոնք հաճախ բուժվում են դեղագործական արտադրության հակամարմիններով:

«Հիմնականում դա աշխատում է», - ասում է Չաքերյանը: «Մենք վերցնում ենք TNF-a- ի կամ CCR5- ի մի փոքր կտոր, շարում այն ​​VLP- ի մակերևույթին և այնուհետև օգտագործում ենք այդ VLP- ները որպես իմունոգեն: Դուք կարող եք իսկապես, իսկապես ուժեղ պատասխաններ ստանալ ինքնաանտիգենների դեմ»:

VLP- ները հագեցնելով այս ինքնահակասեններով ՝ Չաքերյանը տեսնում է իմունային համակարգի կողմից հակամարմինների ավելի ուժեղ արտադրություն, որն ավելի երկար է տևում, քան մյուս բուժումները: Սա դուռ է բացում ավելի արդյունավետ պատվաստումների համար այն հիվանդությունների դեմ, որոնք ոչ ոք չի համարի կանխարգելելի:

«Պատճառներից մեկը, թե ինչու մենք մտածեցինք, որ պատվաստանյութը կարող է լավ գաղափար լինել, այն է, որ հատկապես մոնոկլոնային հակամարմինները իսկապես թանկ են, իսկ պատվաստանյութերը, ընդհանուր առմամբ, էժան են», - ասում է Չաքերյանը: 2018 -ին հրապարակված ուսումնասիրություն Կառավարվող խնամքի ամերիկյան ամսագիր զեկուցել է, որ քաղցկեղի կամ սրտանոթային հիվանդությունների նման հիվանդությունների դեպքում մոնոկլոնային հակամարմինների բուժման միջին տարեկան արժեքը կազմում է մոտ $ 100,000:

«Սա կարող է լինել այլընտրանք տրամադրելու մոնոկլոնալ հակամարմինների վրա հիմնված թերապիաներին»,-ասում է նա:

2004 թ. -ին Չաքերյանը գտավ այլ հետազոտողներ, որոնց հետ զարգացնել այս բազմակողմանի տեխնոլոգիան `այն բանից հետո, երբ նա ստանձնեց ֆակուլտետի պաշտոնը ՄԱԿ -ում: Նա արագ գտավ գործընկեր դոկտոր Դեյվիդ Պիբոդիի մոտ, ով հետաքրքրված էր այս աշխատանքով և տասնամյակներ շարունակ ուսումնասիրում էր բակտերիոֆագերը `վիրուսները, որոնք թիրախավորում են բակտերիաները:

Չաքերյանը բացատրում է, որ Փիբոդիի ֆագերը ոչ միայն կարողացել են կազմակերպվել VLP- ներում, այլև այդ մասնիկներն ավելի հեշտ է արտադրել և կցել հակագենի կարճ կտորներ դրանց վրա: Նա ասում է, որ այս համագործակցությունն էական նշանակություն ունի այն տեղերում, որտեղ այսօր իրենց աշխատանքն է:

«Դա հիանալի էր. Մենք հիմնականում համատեղ լաբորատորիա ենք վարում», - բացատրում է Չաքերյանը: «Միշտ լավ է, որ մարդիկ ունենան գաղափարներ նետելու համար»:

Նրա համագործակցային մտածելակերպը տարածվել է համալսարանի այլ բաժինների մի քանի այլ լաբորատորիաների վրա: «ՄԱՇ -ում աշխատելը իսկապես հաճելի բան էր. Այդ համագործակցությունները հիմնելը հեշտ էր», - ասում է նա:

Նրանք նաև համագործակցում են ամբողջ երկրի համալսարանների հետ ՝ ուսումնասիրելով մալարիայի, քլամիդիայի և ikaիկայի դեմ պատվաստանյութեր, ինչպես նաև խոլեստերինի բարձր մակարդակ և քաղցկեղ:

Չաքերյանի և Փիբոդիի աշխատանքը տվեց բազմաթիվ արտոնագրեր, ինչպես նաև VLP- ների օգտագործման նոր մոտեցում. Իմունային թիրախների հայտնաբերում պոտենցիալ թիրախների գրադարանի միջոցով:

«Այս մյուս համակարգի հիմքում ընկած է այն, որ այն հիմնականում վերացնում է այդ ամբողջ գործընթացը (փորձություն և սխալ)», - բացատրում է նա: «Մենք կարող ենք ստեղծել այս պատահական գրադարանները, այնուհետև տեսնել, թե որն է լավագույնը կպչում այն ​​ամենին, ինչ ցանկանում ենք թիրախավորել»:

Նրանց նպատակային VLP պլատֆորմը հիմք հանդիսացավ Agilvax անունով կենսատեխնոլոգիական նոր ընկերության համար, որին Չեքերյանը և Փիբոդին օգնեցին գտնել և որի համար նրանք ծառայում են որպես խորհրդատվական խորհրդի անդամներ: Ներկայումս ընկերությունը հարթակն օգտագործում է կրծքի քաղցկեղի դեմ պատվաստանյութ մշակելու համար:

Չնայած իր բազմակողմանի կարիերային, Չաքերյանը կարծում է, որ իր ժառանգությունը նույնպես բնակվում է հետազոտողների հաջորդ սերնդում: Նա իր դաստիարակներից սովորած գիտելիքն ու կիրքը փոխանցում է սեփական ուսանողներին և տեխնիկներին:

«Ես իսկապես բախտավոր եմ, որ լաբորատորիայում աշխատել եմ այդքան մեծ մարդիկ», - ասում է նա ՝ հավելելով, որ նրանց կարիերայի անցնելը դիտելը նույնքան պարգևատրիչ է, որքան իր սեփականը:

Չաքերյանի ներկա նպատակն է պատվաստանյութը հասցնել կլինիկական փորձարկումների, չնայած նա գիտի, որ դա դժվար կլինի: «Մենք ունենք պատվաստանյութեր այն շատ բաների դեմ, որոնց համար հեշտ է պատվաստել», - բացատրում է նա, «այնպես որ, մնացածը ամենադժվար բաներն են»:

Թվում է, թեև դա նրան չի անհանգստացնում. Փոխարենը, դա մղում է նրա ցանկությունը `հնարավորինս շատ բան սովորել այն փորձագետներից, որոնց հետ նա համագործակցում է` իր VLP- ները ավելի լավ բուժման համար օգտագործելու համար:

«Ինձ դուր է գալիս լինել ակադեմիկոսների մեջ», - ասում է նա: «Ինձ դուր է գալիս լինել գիտահետազոտական ​​և գիտական ​​հետազոտությունների մասնագետ, ավելի լավ ՝ R մարդ, այլ ոչ թե D մարդ: դա այն գործն է, որն ինձ դուր է գալիս անել»: